Οι Πατέρες της Γενικής-Ογκολογικής Χειρουργικής, η μέγιστη προσφορά των οποίων θεμελίωσε και συνεχίζει να εξελίσσει την ειδικότητά μας.
Bill (Richard John) Heald
… – …
Ο εμπνευστής της Ολικής Εξαίρεσης του Μεσοορθού (ΤΜΕ), της τεχνικής που βελτίωσε όσο καμιά άλλη τα ποσοστά της τοπικής υποτροπής και της συνολικής επιβίωσης στον καρκίνο του ορθού. Πιθανότατα ο μεγαλύτερος χειρουργός παχέος εντέρου των τελευταίων 50 ετών.
Ανδρέας Τζάκης
1950 – …
Ο μεγάλος έλληνας μεταμοσχευτής (εμπνευστής της μεταμόσχευσης πολλαπλών οργάνων).
Henry Bismuth
… – …
Ο ένας εκ των κορυφαίων χειρουργών ήπατος-χοληφόρων-παγκρέατος και ο θεμελειωτής των μεταμοσχεύσεων ήπατος στη Γαλλία.
John Cameron
1937 – …
Ο μεγαλύτερος χειρουργός παγκρέατος στην ιστορία.
Leslie H. Blumgart
1931 – …
Ο έταιρος κορυφαίος σύγχρονος χειρουργός ήπατος-χοληφόρων-παγκρέατος μαζί με τον Bismuth.
Thomas Earl Starzl
11/3/1926 – …
Ο “Πατέρας” των σύγχρονων μεταμοσχεύσεων και ειδικά της μεταμόσχευσης ήπατος.
Allen Oldfather Whipple
2/9/1881 – 6/4/1963
Ο χειρουργός που τελειοποίησε και έδωσε το όνομα του στην πιο δύσκολη και τεχνική επέμβαση της γενικής χειρουργικης (παγκρεατοδωδεκαδακτυλεκτομή κατα Whipple – Whipple’s procedure).
Rene Leriche
12/10/1879 – 28/12/1955
Ο περίφημος Γάλλος χειρουργός.
John Benjamin Murphy
21/12/1857 – 11/8/1916
O χειρουργός που πρότεινε την πρώιμη επέμβαση στην οξεία σκωληκοειδίτιδα και φέρει το επώνυμό του το κλινικό σημείο που χρησιμοποιείται στην εκτίμηση των ασθενών που πάσχουν από οξεία χολοκυστίτιδα.Ο συνιδρυτής της Mayo Clinic, ο William James Mayo, αποκαλούσε τον Murphy “τη χειρουργική ιδιοφυία της γενιάς του”.
William Stewart Halsted
23/9/1852 – 7/9/1922
O πρώτος που έδωσε έμφαση στην αυστηρή αντισηψία της χειρουργικής τεχνικής και ο εμπνευστής της ριζικής χειρουργικής του μαστού.
Jan Mikulicz-Radecki
16/5/1850 – 4/6/1905
Ο καλύτερος μαθητής του Billroth kai ο βασικός θεμελειωτής της χειρουργικής αντιμετώπισης των κακοηθειών του πεπτικού σωλήνα.
Carl Johann August Langenbuch
20/8/1846 – 9/6/1901
Πραγματοποίησε την πρώτη χολοκυστεκτομή το 1882,πρότεινε τη χοληδοχοτομή,τη δωδεκαδακτυλεκτομή και τη σφιγκτηροτομή ως αποτελεσματικά μέσα για την αντιμετώπιση της χοληδοχολιθίασης, καθώς επίσης και το 1888 έκανε μία από τις πρώτες μείζονες δεξιές ηπατεκτομές.
Edoardo Bassini
14/4/1844 – 19/7/1924
Ο θεμελειωτής της πλαστικής αποκατάστασης της βουβωνοκήλης. Η τεχνκή του χρησιμοποιείται πανω απο 130 χρόνια (πλέον βέβαια στις ανεπτυγμένες κοινωνίες σε λίγες περιπτώσεις, λόγω της σύγχρονης τεχνικής χωρίς τάση, με την χρησιμοποίηση πλέγματος)!
Emil Theodor Kocher
25/8/1841 – 27/7/1917
Ο θεμελειωτής της Χειρουργικής του Θυρεοειδούς και ο πρώτος χειρουργός που του απονεμήθηκε το Νόμπελ Ιατρικής.
Walter Hermann von Heineke
17/5/1834 – 28/4/1901
Κορυφαίος χειρουργός και θεμελειωτής της περίφημης πυλωροπλαστικής πoυ φέρει το όνομά των εισηγητών της (πυλωροπλαστική κατά Heineke-Mikulicz).
Christian Albert Theodor Billroth
26/4/1829 – 6/2/1894
O “Πατέρας” της Χειρουργικής του Πεπτικού Συστήματος. Στη Γενική Χειρουργική πλην των μεταμοσχεύσεων και της ελάχιστα επεμβατικής – λαπαροσκοπικής μεθόδου, δεν έχουν αλλάξει και πάρα πολλά στις τεχνικές, από αυτά που ο μέγιστος των χειρουργών, θεμελίωσε και εφάρμοσε πρώτος πριν 150 χρόνια!!!
Joseph Lister,1st Baron Lister
5/4/1827 – 10/2/1912
Ο περίφημος βρετανός χειρουργός που άλλαξε την ιστορία της χειρουργικής θεμελειώνοντας και εισάγοντας στην κλινική πράξη την αντισηψία. Χρησιμοποιώντας τις ανακαλύψεις του Louis Pasteur στη Μικροβιολογία, σκέφθηκε, εξέφρασε και πραγματοποίησε την ιδέα της άσηπτης χειρουργικής τεχνικής. Ο Lister χρησιμοποίησε την ουσία καρβαλικό οξύ (τώρα γνωστή ως φαινόλη) για την αποστείρωση των χειρουργικών εργαλείων και τον καθαρισμό των τραυμάτων, που οδήγησαν στη δραματική μείωση των μετεγχειρητικών λοιμώξεων και κατέστησαν τις χειρουργικές επεμβάσεις πολύ πιο ασφαλείς για τους ασθενείς
Antoine Dubois
19/6/1756 – 30/3/1837
Ο γάλλος χειρουργός που επιλέχθηκε το 1807 ως ο προσωπικός χειρουργός του αυτοκράτορα της Γαλλίας Ναπολέοντα και βελτίωσε ένα μεγάλο αριθμό χειρουργικών εργαλείων (πχ η ανατομική λαβίδα).
John Hunter
13/2/1728 – 16/10/1793
Θεωρείται ο σημαντικότερος χειρουργός του 18ου αιώνα και είναι αυτός που πρότεινε ότι “η χειρουργική επέμβαση μπορεί να θεραπεύσει τον καρκίνο, εάν ο όγκος δεν έχει διηθήσει τους περιβάλλοντες ιστούς” και παρατήρησε ότι “εάν ο όγκος είναι κινητός δεν υπάρχει αντένδειξη στην εξαίρεσή του”.
Ιπποκράτης
460 – 377 π.χ.
Ο μέγιστος αυτός Έλληνας ιατρός θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης ιατρικής. Διαχώρισε την ιατρική από τη φιλοσοφία, προσέδωσε βαρύνουσα σημασία στις ηθικοδεοντολογικές αξίες, τόνισε τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα της ιατρικής, τη ρευστότητα των γνώσεων, τη σχετικότητα των διαγνώσεων και το περιορισμένο των ιατρικών δυνατοτήτων, επισημαίνοντας ότι: “Ο βίος βραχύς, η τέχνη μακρή, ο καιρός οξύς, η πείρα σφαλερή και η κρίσις χαλεπή” (η ανθρώπινη ζωή είναι σύντομη, η επιστήμη ατέλειωτη, ο χρόνος λίγος, η πείρα λαθεμένη και η απόφαση γεμάτη ευθύνες).
Η Ιστορία της Χειρουργικής Ογκολογίας
Για πολλούς αιώνες, η χειρουργική επέμβαση ήταν η μόνη θεραπευτική επιλογή για την αντιμετώπιση των κακοήθων παθήσεων. Ο διάσημος χειρουργός του 18ου αιώνα John Hunter, πρότεινε ότι “η χειρουργική επέμβαση μπορεί να θεραπεύσει τον καρκίνο, εάν ο όγκος δεν έχει διηθήσει τους περιβάλλοντες ιστούς”. Ο ίδιος παρατήρησε ότι «εάν ο όγκος είναι κινητός, δεν υπάρχει αντένδειξη στην εξαίρεσή του”. Αλλά αρχικά η χειρουργική επέμβαση ήταν επικίνδυνη διαδικασία. Ο πόνος, οι λοιμώξεις και η αιμορραγία περιόριζαν την χρησιμότητα και την επιτυχία της μέχρι την ανακάλυψη των αναισθητικών φαρμάκων τη δεκαετία του 1840.
Το 1846, ο John Collins Warren πραγματοποίησε αυτό που θεωρείται ότι είναι η πρώτη μείζονα ογκολογική επέμβαση υπό γενική αναισθησία: την εξαίρεση της παρωτίδας ενός ασθενούς λόγω κακοήθειας. Ο επόμενος αιώνας χαρακτηρίστηκε από ταχύτατη και τρομακτική πρόοδο και συχνά αναφέρεται ως «ο αιώνας του χειρουργού». Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν σε μεγάλη αύξηση του αριθμού των ανθρώπων που επέζησαν από τις χειρουργικές επεμβάσεις. Η ανακάλυψη της αντισηψίας από τον Joseph Lister το 1867, η δυνατότητα μετάγγισης αίματος στη δεκαετία του 1930 και η εισαγωγή των αντιβιοτικών στην κλινική πράξη τη δεκαετία του 1940, είναι μερικά από τα σημαντικότερα ορόσημα στην ιστορία της χειρουργικής.
Το πεδίο της χειρουργικής του καρκίνου, η χειρουργική ογκολογία ή ογκολογική χειρουργική όπως ονομάζεται σήμερα, γεννήθηκε και αναπτύχθηκε παράλληλα με αυτές τις εξελίξεις. Το πρωτοποριακό έργο του Theodore Billroth στην Αυστρία μεταξύ 1860 και 1890 οδήγησε στις πρώτες επιτυχημένες επεμβάσεις για την εξαίρεση του οισοφάγου(οισοφαγεκτομή) το 1871, του λάρυγγα (λαρυγγεκτομή) το 1873 και του στομάχου (γαστρεκτομή) λόγω κακοήθειας το 1881. Στις ΗΠΑ το 1889, ο William Halsted παρατήρησε ότι ο καρκίνος του μαστού υποτροπίαζε πιο συχνά σε γυναίκες στις οποίες είχε αφαιρεθεί ο όγκος, αλλά όχι ο περιβάλλων ιστός. Μετά την παρατήρηση αυτή, ανέπτυξε την τεχνική που ονομάζεται ριζική μαστεκτομή, και η οποία είναι η χειρουργική αφαίρεση του όγκου, του μαστού,του υπερκείμενου δέρματος και των υποκείμενων μυών. Αυτή η μέθοδος παρέμεινε η επέμβαση εκλογής για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού μέχρι πολύ πρόσφατα.
Σήμερα, λόγω της χρήσης της χημειοθεραπείας και της ακτινοθεραπείας, της δυνατότητας της διάγνωσης του καρκίνου του μαστού πολύ πρώιμα χάρη στα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου και των συντηρητικότερων επεμβάσεων που διατηρούν το μαστό με τα ίδια ογκολογικά αποτελέσματα,η ριζική μαστεκτομή έχει εγκαταλειφθεί και η τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή διενεργείται όλο και σπανιότερα. Την ίδια περίπου εποχή, ο Άγγλος χειρουργός Stephen Paget ανακάλυψε ότι τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να διασπαρούν μέσω του αίματος και του λεμφικού συστήματος και μίλησε για τη “λαμπρή αναλογία μεταξύ της εξάπλωσης του καρκίνου (μετάσταση) και για τους σπόρους (καρκινικά κύτταρα) που ταξιδεύουν προς όλες τις κατευθύνσεις, αλλά μπορούν να ζήσουν και να αναπτυχθούν μόνο σε εύφορο και γόνιμο έδαφος”. Η διαπίστωση αυτή έθεσε τα θεμέλια για ένα ακόμα ορόσημο στην ιστορία της ογκολογικής χειρουργικής, την ανάπτυξη της περιοχικής λεμφαδενεκτομής, η οποία περιλαμβάνει την αφαίρεση των λεμφαδένων που περιβάλλουν το προσβεβλημένο όργανο. Η τεχνική αυτή οδήγησε σε δραστική μείωση των ποσοστών υποτροπής του όγκου για πολλές μορφές καρκίνου, όπως αυτές του μαστού, του εντέρου και του στομάχου.
Παρά τις εξελίξεις, η χειρουργική επέμβαση παρέμεινε μια αρκετά δραστική και ακρωτηριαστική θεραπεία του καρκίνου μέχρι τη δεκαετία του 1950. Εκείνη την εποχή, η ακτινοθεραπεία και η χημειοθεραπεία έγιναν ευρέως διαθέσιμα θεραπευτικά μέσα, και μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με τη χειρουργική επέμβαση. Αυτό επέτρεψε στους γιατρούς, να στοχεύουν με αυτές τις μεθόδους τα καρκινικά κύτταρα που μπορεί να έχουν διαφύγει από το νυστέρι και τα εργαλεία του χειρουργού.
Η θεραπεία μετά τη χειρουργική επέμβαση, για να σκοτώσει όλα τα κύτταρα που θα μπορούσαν να έχουν απομακρυνθεί από τον όγκο κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ονομάζεται επικουρική μετεγχειρητική θεραπεία. Η θεραπεία που χορηγείται πριν από τη χειρουργική επέμβαση για να συρρικνώσει τον όγκο και να τον καταστήσει εξαιρέσιμο ονομάζεται προεγχειρητική χήμειο ή ακτινοθεραπεία. Τα τελευταία χρόνια, η ογκολογική χειρουργική έχει ωφεληθεί από τη χρήση των υψηλής τεχνολογίας απεικονιστικών τεχνικών όπως το υπερηχογράφημα, η μαγνητική και η αξονική τομογραφία. Οι διαγνωστικές αυτές μέθοδοι, δίνουν στο χειρούργο τις πλέον ακριβείς πληροφορίες για το μέγεθος, το σχήμα και την αγγείωση του όγκου του ασθενούς. Και η διαδεδομένη πλέον χρήση των λαπαροσκοπικών τεχνικών, επιτρέπει στους χειρουργούς την αφαίρεση των όγκων χωρίς μεγάλες και δύσμορφες ουλές.
(Μετάφραση του άρθρου για την Ιστορία της Ογκολογικής Χειρουργικής από το www.cancerresearchuk.org)
